در زندگی شخصی و شغلی، عوامل زیادی برای توسعه فردی در نظر گرفته می شود که موفقیت و کمال و توسعه پایدار فردی را در پی دارد. اندیشمندان و صاحبنظران در طول تاریخ، از دیدگاه های مختلف به بررسی این عوامل پرداخته اند و هر یک، از دیدگاه خود و با زاویه دید متفاوت، عوامل مدنظر خویش را بیش از دیگر عوامل مهم دانسته اند. در همین زمینه در یکی از دانشگاه های آمریکا ۱۰ عامل توسعه مورد توجه قرار گرفته است که همگی با حرف F آغاز می شوند.

این ۱۰F که هر یک بر دیگری نیز تاثیر دارد، می تواند در راستای موفقیت و توسعه یک فرد چه در زندگی شخصی و چه در زندگی اجتماعی و شغل و کسب و کار تاثیرگذار باشد و هرچه تلاش ما برای برای ایجاد توازن میان این عوامل، بیشتر باشد، بالتبع موفقیت و بهروزی و پیروزی ما نیز بیشتر خواهد بود. هر چه انسانهای درون اجتماع نیز با توجه به این ده عامل، بیشتر توسعه یافته شوند، جامعه آنها نیز توسعه یافته تر می شود و در این زنجیره و حلقه تکامل، انسان و جامعه با توسعه یافتگی به سمت کمال و موفقیت بیشتر حرکت می کنند. با هم این عوامل را بررسی می نماییم:

۱ ایمان Faith

موتور محرک و نیروبخش هر انسانی، ایمان اوست. این ایمان می تواند ایمان مذهبی و دینی باشد و می تواند ایمان به کار و موفقیت باشد. تا وقتی که انسان به موضوعی ایمان نداشته باشد، موفقیت در آن مسیر، دور از ذهن به نظر می رسد. و بی گمان یکی از مهم ترین عوامل توسعه فردی و موفقیت، همین ایمان است. در اینجاست که می توانیم ادعا کنیم: یک ایده متوسط با ایمان قوی نسبت به آن، بسیار موفق تر خواهد بود از یک ایده بسیار عالی و عدم ایمان به آن!

۲ خانواده Family

تنظیم ارتباطات با خانواده، ارتباط موثر با اعضای خانواده، مسئولیت پذیری و پاسخگویی به خانواده از دیگر عوامل توسعه فردی است. انسانی می تواند در زندگی خود موفق باشد که به خانواده نیز اهمیت دهد و رابطه اش با خانواده اش سالم و پایدار و بر مبنای اصول باشد.

۳ دوستی Friendship

دوستی پایدار و مناسب، احترام متقابل در دوستی، داشتن دوست زیاد و ارتباط موثر و کارآ و محترمانه با آنها، از دیگر عواملی است که به موفقیت یک فرد یاری می رساند. مهم، تعداد دوستان و کمیت آن نیست، مهم کیفیت دوستی و دوستان با کیفیت هستند و از آنجا که انسان در رفتار و کنش و منش، به میانگین کنش و رفتارِ دوستان نزدیک خود تبدیل می شود، کیفیت دوستی و انتخاب دوستان مناسب و تنظیم توقعات و انتظارات از دوستان، از عوامل توسعه فردی به شمار می رود.

۴ تفریح Fun

زندگی، همه کار و تلاش نیست و تفریح و لذت بردن از زندگی، بخش مهمی از حیات ماست که آثار مناسبی بر زندگی ما برجای می گذارد. تاثیر شگفتِ تفریح مناسب، به جا و به موقع در زندگی فردی و اجتماعی و در ایجاد آرامش و موفقیت، امری است که از سوی هر روانشناسی قابل تایید است.

۵ تمرکز Focus

از دیگر عوامل توسعه فردی، تمرکز است، گرچه داشتن سبدی از فعالیت های متنوع و آگاهی داشتن نسبی از موضوعات مختلف، امری نیک و در عین حال، لازم به نظر می رسد، اما از شاخه ای به شاخه ای پریدن و عدم تمرکز و تنوع بی جا، فرد را از کسب موفقیت باز می دارد. ما در هر موقعیت و هر نقشی باید بتوانیم با تمرکز به سوی هدفی که مد نظر مان هست، حرکت کنیم. تمام مخترعین، مکتشفین، هنرمندان، ورزشکاران، سیاستمداران، سرمایه داران و… به شرطی موفق شده اند که حداقل در یک بازه زمانی از زندگی شان بر روی هنر و حرفه و مزیت و استعداد خودشان تمرکز کرده اند.

۶ موفقیت مالی Finance

ما تمامی این ۹ عامل دیگر را بررسی می کنیم که تاکید نماییم موفقیت، فقط منحصر به موفقیت مالی نیست و انسانی به توسعه و تکامل می رسد که در عرصه های مختلف بتواند توسعه پیدا کند و ارتباطاتش، تلاشش، کنش و رفتارش و هدفش فقط، کسب درآمد نباشد؛ اما به هر روی یکی از جنبه های موفقیت، موفقیت مالی است و این که با توازن در این زمینه و زمینه های دیگر، به تکامل و رشد برسیم و با آرامش در مسیر موفقیت حرکت کنیم.

۷ انتقاد پذیری و بازخورد Feedback

انسان توسعه یافته و موفق، فردی است که فرهنگ انتقاد پذیری و بازخورد از دیگران را داشته باشد و با حس کردن و ایجاد سنسورهای مختلف از اطرافیان و محیط اطرافش، نسبت به انتقادها و نظرات دیگران حساس باشد و با اصلاح رفتار و کنش خود، از آزار و اذیت دیگران امتناع نماید. هم حس کردن دنیای اطراف و واکنش دادن به آن اهمیت دارد هم انتقاد پذیر بودن و پذیرا بودن نظرات دیگران.

۸ پذیرش شکست Failure

یکی دیگر از عوامل توسعه فردی، پذیرش شکست و باور کردن آن است. ما نه باید آنقدر مغرور باشیم که هیچگاه شکست خود را نپذیریم و نه باید آنقدر ضعیف باشیم که در هر کاری دچار شکست شویم! پذیرش شکست و درس گرفتن از خطاها و اشتباهات، بهترین مسیر زندگی است که حتی ممکن است بارها در زندگی انسان اتفاق بیفتد اما اگر فردی بتواند از شکست هایش، سکویی برای موفقیت بسازد، بی گمان همین شکست ها نیز می تواند به عنوان عوامل موفقیت و توسعه او تلقی گردد.

۹ توجه به آینده Future

آینده برای همه، امید بخش و استرس زا می باشد اما ماندن در گذشته و غرق شدن در حال نیز، خطرناک و عقب نشینی است! انسان موفق همواره به آینده نگاه می کند، برای آینده سناریو نویسی کرده و برنامه ریزی می کند و به جای آن که مقهور آینده شود، سعی می کند یا آینده را بسازد یا بر موج آن سوار شود . و این رازی است برای موفقیت انسانهای توسعه یافته.

۱۰ سلامت و توازن Fitness

توازن و سلامت بدنی و فیزیکی و روحی و روانی، دیگر عامل توسعه فردی است که انسانهای موفق همواره به آن توجه می کنند و با توجهی که نسبت به بدن خود و روح و روان خود دارند، کمتر دچار بیماری و استرس و مشکلات روحی و روانی می شوند و با ارائه رفتار مناسب و نرمال، می توانند موفقیت و توسعه را برای خود به ارمغان آورند.

 

 

نوشته: سید علی ناظم زاده (دانشجوی دکتری مدیریت کسب و کار)

با بهره گیری از سخنرانی دکتر محمد رضا نظری در کنفرانس مدیریت جامع کسب و کار – شهریور ۱۳۹۴