این نوشته با بهره گیری از کتاب ((کارآفرینی برای جوانان – گفتارهای حاج حسن آقاجانی)) به رشته تحریر درآمده است.
هر فردی متناسب با استعداد و علاقه خود و بر اساس نیازهای محیط زندگی اش می‌تواند به شغل‌های کم سرمایه و کوچک، مشغول شود. اگر ظرفیتها، توانایی ها، مهارت ها، دانش و سواد هر فرد، توسط خودش بررسی شود و علاقه و انگیزه نیز مدنظر قرار گیرد، لیست بلندبالایی از مشاغل وجود دارد که نیاز به سرمایه چندانی ندارد و هرکس می تواند برای خود انتخاب نماید؛ این مشاغل بسیار زیادند که البته هم نیاز به مهارت و مهارت آموزی دارند و هم نیاز به حداقل سرمایه برای راه اندازی یا برای تبلیغ و جذب مشتری! در ادامه برخی مشاغلی که بدون سرمایه یا باکمترین هزینه می توان راه اندازی کرد را با هم مرور می کنیم؛ لازم به ذکر است برخی از این مشاغل یک نفره است و یک نفر خودش به تنهایی در داخل خانه یا بیرون از آن می تواند انجام دهد و برخی هم نیاز به تیم یا پرسنلی دارد که به انجام آن کمک کنند، برخی از آنها در اصطلاح استارت آپ هستند و برخی از نمونه شغل های قدیمی است که قبلا هم وجود داشته و در آینده هم ادامه خواهد داشت. به هر حال این لیست 23 تایی می تواند برای بسیاری از جوانان جهت راه اندازی یک کسب و کار کم هزینه کارآ و کاربردی باشد و من هم در طول این سالها بسیار افرادی را دیده ام که به همین کارها مشغول هستند و درآمد و موفقیت چشمگیری داشته اند. نکته اینجاست که شما باید ببینید اصلا می تواند خود اشتغالی داشته باشید، حوصله و توانایی و انگیزه و مهارت آن را دارید و آیا آماده اید با چالش های اینچنینی روبرو شوید و یا آن که بهتر است برای دیگران کار کنید. و نکته مهم تر این که برای همه کس و در همه جا ایجاد اشتغال و کارآفرینی خوب و لازم نیست و حتما در ایران ما هم باید میلیون ها نفر در کسب و کارهای دیگران کار کنند تا موفق باشند و در همان مسیر رشد کرده و به کمال برسند. اما با هم برخی از این مشاغل را مرور می کنیم:
1.نویسندگی و تهیه محتوا
نویسندگی عشقی می‌خواهد که باید حتما در شما وجود داشته باشد. این شغل بدان معنی نیست که شما یک نویسنده برای کتاب‌ها و محصولات چاپی باشید بلکه به این معناست که شما برای فضای مجازی و پیج ها، صفحات وب سایت، معرفی محصول، تهیه اسناد فنی و موارد بسیاری از این دست محتوا تولید می‌کنید. در حال حاضر نویسندگان زیادی برای سایت‌های مختلف مقاله می‌نویسند که باعث شده نویسندگی یکی از محبوب ترین شغل‌های آزاد باشد. شما نیز می‌توانید با ایجاد صفحه‌ای شخصی در هر یک از وب سایت‌های معروف، کار در این زمینه را آغاز کنید.
2.طراحی گرافیکی
این شغل، برای هر فردی که با نرم افزارهای گرافیکی آشناست و ذوق هنری و سلیقه گرافیکی دارد و عاشق تجربه کردن کارهای جدید است،شغل مناسب و پردرآمدی است. شما اگرمهارت‌های تصویرگری تان را با طراحی پوستر، تبلیغات،کارت ویزیت،و غیره به کار بگیرید، مشتریان زیادی خواهید داشت. حتّی اگر کار کردن با نرم افزارهای گرافیکی را هم بلد نیستید می‌توانید یک دوره کوتاه مدت ثبت نام کنید و بعد به کار مشغول شوید.
3.کسب درآمد از راه فضای مجازی
این کار را تقریبا همه در هر سن و جنسی می‌توانند انجام دهند. این روزها تمام وقت مردم در پیام رسان‌هایی مثل تلگرام، واتس آپ و اینستاگرام و امثال این‌ها می‌گذرد، پس یک گوشی هوشمند و یک برنامه پیام رسان شروع خوبی برای کار است. می‌توانید برای کسب و کارهای مختلف از طریق این پیام رسان‌ها کارهای مختلف بازاریابی کنید و محتوا تولید کنید. کانال و گروه تخصصی بسازید و حتّی آگهی بگیرید. بسیاری از مجموعه ها و شرکت ها و تولیدی ها علاقمند هستند که صفحاتی فعال و پویا در فضای مجازی داشته باشند، اگر شما مهارت تولید محتوا در این عرصه را داشته باشید، درآمد خوبی کسب خواهید کرد.
4.خرید و فروش کتاب‌های دست دوم
این شغل برای هر آدمی امکان پذیر است و برای افرادی که به کتاب علاقه مندند بسیار دلپذیر هم هست.در این شرایط اقتصادی که برخی دانشجویان و فرهنگیان نیاز به کتاب دارند اما هزینه کتاب زیاد شده، این یک نیاز واقعی است. امروزه سایت‌های خرید و فروش اینترنتی زیادی مثل شیپور، دیوار و … راه افتادند که شما می‌توانید کتاب‌ها را در آنها تبلیغ کنید. بنابراین کافی است عزم تان را جزم کنید و تعدادی کتاب دست دوم با قیمت مناسب بخرید، تر و تمیزشان کنید و در سایت‌های حراجی آنلاین برایشان آگهی کنید و به فروش برسانید.
5.تدریس آنلاین زبان
آموزش و یادگیری زبان انگلیسی سال‌هاست که جدی شده است.در این وضعیت کشور که بسیاری از افراد در پی مهاجرت هستند، اگر شما دانش آموخته رشته زبان انگلیسی هستید و یا دوره‌های حرفه‌ای و تخصصی این رشته را گذرانده اید و مدرک قابل قبولی دارید تجربه خوبی برای شما می‌تواند باشد. چون بیشتر زبان آموزان در محیط اداری کار می‌کنند و همچنین به رایانه و اینترنت پرسرعت هم دسترسی دارند بنابراین می‌توانید یک گروه در پیام رسان‌ها درست کنید، برای خودتان تبلیغات راه بیاندازید، درباره تخصص‌ها و مهارت تان سخن بگویید و چند شاگرد زبان آموز برای خودتان پیدا کنید.
در این کار درس‌ها یا به صورت تلفنی یا از طریق یک سرویس تماس تصویری ارائه می‌شود. گاهی این جلسات شب‌ها برگزار می‌شود، چون شما با زبان آموزانی در شغل‌ها و شهرهای مختلف کار می‌کنید.
6.فعالیت های کامپیوتری
اگر به کامپیوتر و اینترنت علاقه مند هستید، بد نیست به شغل‌هایی مانند طراحی وب یا آموزش مجازی کار با نرم افزارهای پرطرفدار مثل ایندیزاین، فتوشاپ و کورل و حتّی برنامه نویسی فکر کنید. تنها هزینه‌ای که برای شروع کار خود لازم دارید هزینه سیستم‌های کامپیوتری است. امروزه مهارت در نرم افزارهای کامپیوتری بسیار مورد نیاز است و می تواند جایگاه شغلی خوبی برای شما ایجاد کند.
7.راه اندازی مزون لباس خانگی
یکی از کارهایی که دختران می توانند راه اندازی کنند، راه اندازی مزون لباس است؛ شما می توانید یک سری لباس از برخی شهرها و مراکز مجاز تهیه کنید و یکی از اتاق‌های منزل تان را قفسه بندی و تبدیل به مزون کنید و با مراجعه حضوری آشنایان و یا فروش اینترنتی و در فضای مجازی آن ها را به فروش برسانید.
8.ساختن زیور آلات تزیینی
ساختن زیورآلات تزیینی از دیگر موارد مشاغل خانگی است که می‌توانید با در نظر گرفتن میزان بودجه خود آغاز کنید. اگر اوضاع مالی خوبی داشتید از نقره و طلا شروع کنید وگرنه می‌توانید با هر نوع مواد اولیه‌ای از پارچه گرفته تا چرم و سرامیک و چوب، انواع و اقسام زیورآلات را درست کنید و به فروش برسانید. البته سلیقه و نوآوری در این شغل حرف اول را می‌زند که اگر واقعا ایده‌ای به ذهنتان نمی‌رسد می توانید سری به اینترنت و فضای مجازی بزنید و هر آن چه را که لازم است فرا بگیرید و پیاده سازی کنید. بعد از ساخت هم از طریق اینترنت یا برخی فروشگاه ها می توانید به عرضه و فروش این زیورآلات اقدام نمایید. انجام کارهای تزییناتی از قبیل گل دوزی، قلاب بافی، گل چینی، نمددوزی و غیره جهت تهیه ست آشپزخانه(پیشبند، دستکش، حوله، دمکنی و ..) و یا سیسمونی بچه(رویه بالش، رو تختی، بالش های عروسکی و ..) و کارهایی خلاقانه از این قبیل، در صورت تبلیغات و معرفی از طریق کانال های موثری که مخاطب آن خانوم ها باشند می تواند کسب درآمد خوبی در پی داشته باشد.
9.بازاریابی
کسی که روحیۀ کارآفرینی و انرژی زیادی دارد می‌تواند برای شرکت‌های مختلف و تولید کننده‌های بسیار زیادی که در بازار کشور وجود دارند نامه نگاری کند و درخواست دهد که محصولاتش را به فروش برساند. برای شروع مثلاً می‌توانید از یک نمایندگی مواد غذایی یا شوینده‌ها آغاز کنید. برای این کار، مستقیما به شرکت‌ها درخواست بدهید. معمولاً نمایندگان شرکت‌ها برای شروع با سرمایه گذاری‌های کوچک آغاز می‌کند و گاهی پولی را برای کالای فروشی پرداخت می‌کنند، بعد از آن، می‌توانید هر اندازه می‌خواهید، کم یا زیاد، کار کنید و براساس میزان فروش تان سود کنید. به عنوان مثال می توانید برای فروش اجناس شرکت، دورهمی‌هایی برگزار کنید و به مرور زمان، مجموعه‌ای از مشتریان را گرد آورید. یکی از خلاء ها و نیازهای مهم در عرصه فروشگاه ها و شرکت ها امروزه، جذب یک بازاریاب حرفه ای و خوب است.
10. مشاوره
این شغل برای تمام افرادی که یک حرفه بلد هستند عالی است. هر حرفه و هنری که می‌خواهد باشد. بالاخره همیشه یک عده آدم هستند که تازه می‌خواهند وارد شغل شما شوند و نیاز دارند بدانند چه رشته‌ای بخوانند، چه کار کنند، از چه سازمان‌ها و ارگان‌هایی کمک بگیرند، چطور کار پیدا کنند و چطور وقتی بیکار شدند زندگی را بگذرانند! مشاوره در زمینه های روانشناسی، ازدواج، کتابخوانی، تندخوانی، تبلیغات، گرافیک، مدیریت کسب و کار، امور حقوقی و مالی و… از زمینه های مختلفی است که می توانید انجام دهید.
11.آرایشگری و خدمات زیبایی و پوست و مو
این حرفه برای افراد علاقه مند و مشتاق به خدمات زیبایی بسیار عالی است. اگر در این زمینه تخصص دارید که چه بهتر! اگر هم ندارید می‌توانید دوره‌های کوتاه مدت آرایشگری را بگذرانید و با تبدیل یک اتاق در محل زندگی تان یا بیرون از آن به این کار بپردازید. خلاقیت در این زمینه و انجام امور آرایشگری به صورت تلفنی و اینترنتی و حضوری در مکان شخص متقاضی، می تواند شما را از دیگران متمایز سازد.
12.تهیه مواد غذایی خاص
برای این شغل یا باید آشپزی ماهر باشید و یا دست پخت دیگران را عرضه کنید. در هر صورت آشپزی می‌تواند یک شغل پردرآمد خانگی باشد. کافی است استعداد آشپزی داشته باشید، سلیقه مشتری‌ها را بشناسید و به غذا و‌آشپزی علاقه مند باشید و غذاها و کیک های خاص تولید کنید. هم می‌توانید محصولات خود را در فضای مجازی تبلیغ کنید و بفروشید و هم می‌توانید تراکت‌هایی آماده کنید و در محله پخش کنید. ممکن است ماه اول و دوم مشتری نداشته باشید اما با ارائه محصول خوب، رفته رفته تعداد مشتریان افزایش می یابد.
13.تعمیرگاه سیار
گاهی ماشین‌ها در مناطقی خراب می‌شوند که تعمیرگاهی در دسترس نیست، راه اندازی یک تعمیرگاه سیار با تعمیرکاران ماهر، فرصتی برای استفاده از این خلاء است. شما می توانید به صورت تلفنی یا اینترنتی، در دسترس دارندگان خودرو باشید که با سهولت با شما ارتباط بگیرند و بتوانند از خدمات مکانیکی و تعمیر ماشین شما بهره مند شوند. این کار نیاز به سرمایه چندانی ندارد و بیش از همه به مهارت و علاقه نیاز دارد.
14.تزیین و تعمیر اتومبیل
همه افراد قادر به خرید خودروهای خارجی نیستند و اغلب برای طراحی و ظاهر خوب به دنبال اصلاح خودروی خود هستند. این امر موجب تولد یک کسب و کار خوب به نام خدمات تزیین اتومبیل شده است.یا این که ماشین های کهنه و دست دوم را بگیرید و تعمیر و اصلاح و تزیین کنید؛ اگر در این موضوع سلیقه داشته باشید و تزیینات اتومبیل خصوصا برای جوانان را به خوبی انجام دهید، به حتم مشتریان قابل توجهی خواهید داشت، این موضوع نیز سرمایه چندانی نمی خواهد.
15. مربی گری ورزش
ورزش، نیاز همه – به ویژه جوانان- است و افراد زیادی ورزش را به عنوان حرفه دنبال می‌کنند و بسیاری از والدین تمایل دارند فرزندان شان در فعالیت‌های فوق برنامه شرکت کنند. اگر در رشته های ورزشی، حرفه‌ای هستید می‌توانید به عنوان یک مربی ورزش کارتان را شروع کنید. مربی ورزشی در باشگاه ها و یا به صورت خصوصی اگر همراه با مهارت های به روز و دانش جدید باشد، امروزه به عنوان یک شغل، جایگاه خوبی در میان جوانان پیدا کرده است. این کار را با مشاوره غذایی و ورزشی در فضای مجازی هم می توانید دنبال کنید.
16. نگهداری از کودکان
شاغل بودن مادران، نگهداری کودکانشان را با مشکل روبرو کرده است، لذا به مرکز مطمئنی نیاز دارند که فرزندان شان را به آنجا بسپارند. اگر در یک کلانشهر، خدمات نگهداری از کودکان را آغاز کنید احتمال موفقیت بالایی دارید. ایجاد خانه بازی یا مکان های نگهداری و سرگرمی و آموزش کودکان با کمترین هزینه، از نیازهای امروز خانواده های شهری خصوصا در شهرهای بزرگ است.
17.عرصه محصولات ارگانیک و سبز
امروزه افراد بیشتر و بیش‌تری از سلامتی خود آگاه می‌شوند. در حال حاضر خوراکی‌های ارگانیک، بزرگ‌ترین دغدغه در مصرف غذای سالم است. حتی با وجود آن که گران‌تر هستند، بسیاری از افراد ثروتمند حاضرند به هرقیمتی خوراکی ارگانیک و سالم بخرند. اگر خوراکی های مختلفی نظیر نان، ماست، پنیر، شیرینی، غذای سرد و گرم را بتوانید توسط مواد ارگانیک و روش سالم تولید و عرضه کنید، بی گمان مشتریان زیادی در مناطق شهری و طبقات بالای اجتماعی خواهید داشت. شما می‌توانید یک فروشگاه آنلاین ارگانیک یا سبز راه‌اندازی کنید، زیرا دسترسی به چنین محصولاتی همیشه ساده نیست. این کار می‌تواند هم مشکل‌گشا و هم ایدۀ خوبی برای کسب درآمد باشد.
18 . مراقبت از حیوانات خانگی
افراد ثروتمندی هستند که حیوانات خانگی دارند اما بعضی اوقات قادر به مراقبت از آنها نیستند. این، فرصتی است که شما می توانید از آن بهره جسته و در ازای نگهداری از حیوانات خانگی، دستمزد دریافت کنید. این ایده به خصوص در مناطق ثروتمندنشین شهری، خوب جواب می دهد؛ شما می توانید هم در زمینه نگهداری حیوانات(وقتی که صاحبان آنها به مسافرت می روند) و هم در زمینه آموزش، تهیه غذا، حمام کردن، پرستاری و درمان حیوانات خانگی فعالیت داشته باشید.
19. تبلیغات مجازی
اگر بتوانید در اینستاگرام، تلگرام یا دیگر فضاهای مجازی، یک بستر جذاب اطلاع رسانی و خدماتی راه اندازی کنید، بی گمان دنبال کننده های فراوانی خواهید داشت؛ وقتی شما بتوانید هزاران دنبال کننده و به قول معروف فالوور جذب کنید، در این صورت می توانید از شرکت ها و مراکز مختلف، سفارش تبلیغات گرفته و کسب درآمد داشته باشید.
20 . تولید اسباب‌بازی
یکی از وسایل سرگرم کننده که باعث رشد فکری و روحی کودکان می‌شود اسباب بازی است. بچه‌ها اسباب بازی را دوست دارند و پدر و مادرها نیز از خرید اسباب بازی های استاندارد استقبال می‌کنند. شما اگر ذوق و سلیقه و هنر دارید می توانید خودتان و با کمک چند نفر شروع به تولید انواع اسباب بازی و عروسک کنید و آنها را به صورتی عمده فروشی، خرده فروشی یا اینترنتی در بازار عرضه کنید.
21. عکاسی
عکاسی، شغلی زیبا و خاطره انگیز است. شاید مغازه های عکاسی مانند گذشته درآمد و مشتری چندانی نداشته باشند اما آتلیه های عکاسی برای عروسی و تولد و همچنین انجام خدمات عکاسی برای فروشگاه ها، طراحان، همایش ها، نمایشگاه ها و تولید محتوا برای سایت های اینترنتی و شبکه های مجازی و همچنین عکاسی در منزل و سفر هنوز به مهارت عکاسی نیاز دارند. با تهیه یک دوربین عکاسی خوب و گذراندن دوره آموزشی و کسب مهارت و البته توانایی برقراری ارتباطات خوب برای جذب مشتری، می توانید در این حرفه کسب درآمد داشته باشید. فضای مجازی بهترین معرف شما برای شما خواهد بود.
معمولا برای رژیم و تغذیه روزانۀ خود از یک متخصص تغذیه مشورت می‌گیرند. می‌توانید مسیری حرفه‌ای را برای تبدیل شدن به یک متخصص تغذیه در پیش بگیرید. ابتدا در این زمینه کسب آموزش و مهارت و تجربه کنید و بعد به صورت حضوری یا اینترنتی و تلفنی به ارائه خدمات بپردازید.
22. حضور در بورس و بازار سهام
یکی از فعالیت های اقتصادی خوب، حضور در بازار سهام و بورس است که خیلی ها علاقه دارند به آن بپردازند اما در این زمینه تخصصی ندارند، اگر بتوانید با حضور در کلاسها و کسب تجربه و مهارت، به عنوان مشاور بورس فعالیت کنید، هم برای خودتان می توانید کسب درآمد کنید و هم به دیگران در این زمینه مشاوره بدهید و حق الزحمه دریافت کنید.
23. ساخت وسایل از مواد بازیافتی
فرهنگ بازیافت مواد پلاستیکی چندی است که در کشور ما جا افتاده است. علاوه بر بازگرداندن این مواد به چرخه تولید، می توان با استفاده از بطری ها و ظروف پلاستیکی و دورریختنی، وسایل کاربردی و تزیینی ساخت و به فروش رساند. این کار خلاقانه طرفداران زیادی را در بین دوستداران طبیعت خواهد داشت.محصولات شما اگر خوب باشد در فروشگاه ها و فضای مجازی به راحتی فروش خواهد رفت.
لازم به ذکر مجدد است اکثر مشاغل فوق اگر هم نیاز به سرمایه اولیه چندانی ندارد، لیکن برای مهارت آموزی اولیه نیاز به سرمایه دارد و همچنین برای توزیع و عرضه و تبلیغ آن خصوصا در فضای مجازی باز هم نیاز به سرمایه مالی دارد. لیکن با بهره وری زیاد، با همکاری چند نفر جوان و نوجوان با همدیگر و همچنین جذب سرمایه حداقلی می توان همین کسب و کارها را نیز ایجاد کرد. البته در جوامع استاندارد از لحاظ اقتصادی و توسعه ای، بانک ها و حاکمیت دولتی سعی می کند که با ارائه وام خوداشتغالی و حمایت از افراد، در راه اندازی این کسب و کارها کمک کند که امیدواریم در ایران نیز شاهد بهبود این وضعیت باشیم.
این نوشته با بهره گیری از کتاب ((کارآفرینی برای جوانان – گفتارهای حاج حسن آقاجانی)) به رشته تحریر درآمده است.