نظریه بازی‌ها یکی از شاخه‌های ریاضیات کاربردی است که در مدیریت و کسب‌وکار برای تحلیل تصمیم‌گیری‌های استراتژیک استفاده می‌شود. این نظریه به بررسی تعاملات بین افراد، شرکت‌ها یا بازیگران اقتصادی می‌پردازد که هر یک در تلاش‌اند تا با در نظر گرفتن رفتار و تصمیمات دیگران، بهترین نتیجه ممکن را برای خود رقم بزنند.
كتاب “كاربرد نظريه بازى ها در مديريت” نوشته آدام برنبرگر ترجمه على فروزفر كه در انتشارات مبلغان منتشر شده، به اين موضوع به صورت خلاصه پرداخته است.
نظریه بازی‌ها ابزاری برای تحلیل تصمیمات استراتژیک در کسب‌وکار است. این نظریه نشان می‌دهد که شرکت‌ها می‌توانند با تغییر قواعد رقابت، بازی را به نفع خود تغییر دهند.
در سال ۱۹۹۲، جنرال موتورز با همکاری یک بانک، کارت اعتباری‌ای ارائه کرد که به مشتریان اجازه می‌داد ۵ درصد از خریدهایشان را برای خرید یا لیزینگ خودرو ذخیره کنند (تا سقف ۵۰۰ دلار در سال). ۱.۲ میلیون مشتری در ماه اول ثبت‌نام کردند. و پس از ۲ سال، این رقم به ۸.۷ میلیون نفر رسید. این اقدام، رقابت بر سر تخفیف را به یک استراتژی برد-برد تبدیل کرد.
در اين كتاب درباره تله‌های استراتژیک در نظریه بازی‌ها هم مى خوانيم:
۱. پذیرش اجباری بازی موجود؛ بسیاری تصور می‌کنند باید در بازی‌ای که در آن قرار دارند بمانند، اما همیشه می‌توان قوانین را تغییر داد.
۲. ترس از تغییر به دلیل ضربه زدن به دیگران؛ برخی فکر می‌کنند تغییر بازی به معنای آسیب به رقباست، در حالی که می‌توان استراتژی‌های برد-برد طراحی کرد.
۳. تلاش برای متفاوت بودن، به‌جای ایجاد مزیت رقابتی پایدار؛ مهم این نیست که کاری انجام دهید که دیگران انجام نداده‌اند، بلکه باید چیزی بسازید که به‌سختی قابل تقلید باشد.
۴. نبود دید جامع به بازی؛ درک نادرست از محیط رقابتی می‌تواند منجر به تصمیمات اشتباه شود. باید تمام عناصر بازی را دید**.
۵. تصور وجود یک راه‌حل جادویی برای تغییر بازی؛ تغییر بازی یک فرآیند مستمر است. هیچ استراتژی‌ای موفقیت ناگهانی تضمین نمی‌کند و ممکن است گاهی شکست بخورید.
نظریه بازی‌ها به مدیران کمک می‌کند تا فراتر از رقابت سنتی بیندیشند و مسیرهای جدیدی برای موفقیت ایجاد کنند. پیش از تغییر بازی، از خود بپرسید:
– آیا مجبورم در این بازی باقی بمانم؟
– آیا استراتژی من به نفع همه ذی‌نفعان است؟
– آیا تمام بازی را دیده‌ام؟
پاسخ به این سوالات می‌تواند مسیر کسب‌وکار شما را متحول کند.