وبا نوعی بیماری واگیردار است که شاخصه جوامع عقب مانده و سیستم آب و فاضلاب ناقص است که اپیدمی قرون ۱۷و ۱۸ میلادی بوده است. وبا بیماری است که مانند اکثر بیماری ها یک قسمت بدن را هدف قرار می دهد، و در پی آن موجب کاهش شدید آب بدن شده و حتی ممکن است به مرگ بینجامد. از این حیث جامعه نیز مانند بدن انسان عمل می کند. همینطور که یک تحریک ویروسی و میکروبی، کل بدن را به حرکت وا می دارد، یک محرک خارجی نیز می تواند جامعه را دستخوش تغییر و تحول کند. برای مثال خود همین وبا در سال ۱۳۸۵، عامل تحرکات فراوانی در جامعه شده است. از لحاظ بهداشتی، مسئولین اقدامات زیادی انجام داده اند. مردم را از خوردن سبزی و کاهو و سالاد و… بر حذر داشته اند. مردم نیز خود در خورد و خوراک مراقبت زیادی انجام می دهند. بخش اقتصادی تحرک و تغییر فراوانی متحمل شده است. سبزی کاران و مزارع ضررهای فراوانی متحمل شده اند. برخی رستوران ها و اغذیه فروشی ها با کاهش مشتری مواجه می شوند. بخش مسافرت و ایرانگردی آسیب فراوانی دیده است. در قم ۴۰ درصد مسافرین به ادعای رییس سازمان ایرانگردی اش کم شده است. سرعین اردبیل تخلیه شده و امروز گزارش شده که در بخش های توریستی شمال کشور وبا مشاهده شده و به حتم این منطقه نیز ضربه خواهد دید. رسانه های جمعی (صداو سیما و مطبوعات) بسیار به این مسئله می پردازند، شایعات فراوان در این زمینه به گوش میرسد، و در کل به طور مستقیم نهاد های اجتماع و اقتصاد در ایران متاثر از این مسئله شده اند که می تواند این تاثیر گذاری در آینده نزدیک کمتر یا بیشتر هم بشود. اینها همه تاثیر یک مسئله جزیی بر جامعه است. جامعه یک مجموعه در هم تنیده است که تحریک و تغییر و نقصان هر بخش آن، در کوتاه مدت و بلند مدت بر دیگر بخشها تاثیر میگذارد و ساختار و روابط و نهادهای اجتماعی در حوزه های مختلف سیاست و فرهنگ و اقتصاد و اجتماع بسیار حساس و دقیق عمل می کنند.
گرچه آدمی به راحتی می تواند از وبا پیشگیری کند یا آن را مهار و کنترل کند، اما جامعه به این آسانی عمل نمی کند و به واسطه وسعت و پیچیدگی زیاد آن کنترل و پیشگیری و مهار بسیاری از مشکلات و معضلات و مسائل اجتماعی کاری است بسیار سهمگین که نیاز به متخصصان و سیاستگذاران آگاه و عاقل و در کنار آن ساختار و بنیان صحیح و منطقی در این زمینه دارد. و متاسفانه همین موضوع، از مشکلات اساسی و تاریخی در ایران ماست که با تاسف بیشتر، کمتر به آن توجه می شود.