آرم و لوگو، پرچم سازمان
دومین عرصه هویت بخش یک برند، آرم و لوگو است که به مثابه پرچم یک سازمان، هم هویت آن را مشخص می نماید و هم در همه جا خودنمایی می کند. لوگو، وظیفه شناخت برند و ایجاد تمایز و علاقه در مخاطب را برعهده دارد و ماندگاری یک نام تجاری، به کمک لوگو می تواند ابعاد جدی تری بگیرد. بی گمان همه ما برندهایی را می شناسیم که آرم و لوگوی آنها، معرف آنها هستند و اثری ماندگار در ذهن مخاطب ایجاد می کنند برای مثال سیب در برند اپل یا علامت نایک یا لوگوی کوکاکولا، پپسی، مک دونالد، بنر و بی ام دبلیو، همگی برای ما این واقعیت را روشن می سازند که یک آرم و لوگو می تواند گستره ای جهانی و تاریخی پیدا کند و در برندینگ و تبلیغات یک سازمان، اثرات فوق العاده ای برجای گذارد.
بر این اساس، جایگاه آرم و لوگو در تبلیغات و برندسازی غیر قابل چشم پوشی است و بر اساس مثالهایی که ذکر کردم نیز روشن است اگر برندی بتواند آرم و لوگوی مناسب انتخاب کند و آن را ترویج دهد، همین آرم و لوگو می تواند بهترین نماد برای تبلیغات و روابط عمومی و برندسازی باشد و به مارکتینگ و فروش سازمان و ایجاد مشتری وفادار، کمک شایانی کند. به طور کلی یک لوگو باید بتواند ارتباط سریع و قوی با مخاطب خود برقرار سازد و به عنوان بخشی از برند، نقش خویش را در ایجاد ارتباط مناسب با مخاطب بهخوبی ایفا نماید.
انواع آرم و لوگو
به طور کلی چند نوع آرم و لوگو وجود دارد و برندها و سازمان ها معمولا در طراحی و انتخاب لوگو بر اساس یکی از این انواع الگوها اقدام می کنند:
۱ – تایپوگرام : لوگوتایپ، تایپو گرام یا حروف تغییر فرم یافته Letterform هنگامی خلق میگردد که حروف یک لوگو بهصورت خاصی تغییر شکل یابد. این نوع لوگوها، با تغییراتی در فونت های موجود به شکل نمادین نوشته می شود، یا با کمی تغییرات تبدیل به اشکالی شبیه حروف میگردند. نکته مهم در طراحی اسم تایپوگرام این است که در طراحی آن، نباید خوانایی حروف یا کلمه از بین برود. طرح تایپوگرام باید واضح باشد و با کوچک و بزرگ شدن، از خوانایی آن کاسته نگردد. مانند لوگوی Honda, Unilever, – ایساکو – پاکسان
۲ – پیکتوگرام :لوگوها و آرم های تصویری هستند که توسط اشکال و فرم ها و خط ها بدون نوشتار در آنها یا علائم اختصاری حروف ، طراحی می گردند.این نوع لوگوها از پر طرفدارترین و شاید زیباترین طراحی آرم ها باشند. اما معمولا از نظر حرفه ای زمانی استفاده می گردد که برند خیلی شناخته شده باشد و یا با یک آرم و لوگو بتوان ماهیت برند را نشان داد مثلا آرم یک کافی شاپ می تواند یک فنجان قهوه باشد که خود مستقیما بیانگر نوع فعالیت صاحب آرم است. یا آرم یک شرکت تولید توپ های ورزشی می تواند مثلا یک توپ ورزشی باشد و … مانند لوگوی Starbucks, Twitter, Sellیا مثل ایران ایر – ایران خودرو
۳ – آرم ترکیبی از پیکتوگرام و نوشتار: این نوع آرم ها هم ترکیبی از یک عکس یا نماد یا سمبل در کنار نوشته دلخواه است که توضیح برند می باشد. مثل هاکوپیان – KFC
۴ – نشان کلمه که شامل یک کلمه، ترکیبی از کلمات یا حروف مخففی است که تبدیل به یک لوگو شده است. مثل EBay, IBM, CNN, Google یا مثل سن ایچ – گاج – بهران
۵- لوگوی انتزاعی Abstractلوگویی است که بهخودیخود نماد و نشان یک واقعیت بیرونی و قابلتشخیص نیست. یکی موفقترین آنها، لوگوی Nike است و در مورد ایرانی ها مثلا: ساپیا
۶ – کاراکتر یا شخصیت: همراه با آرم و لوگو، بعضی از برندها یک کاراکتر یا شخصیت نیز طراحی می کنند که این کاراکتر می تواند به عنوان یک نماد یا سمبل که دوست با مصرف کننده است، ارتباط با مخاطب را بیشتر کند و از طریق تمرکز روی مخاطب خاص خود، این رابطه را صمیمی تر و دوستانه تر نماید مثلا در مورد چی توز، کاراکتر میمون یا برخی شرکت های لبنیاتی، از تصویر یک گاو خندان بهره گرفته اند. یا مثلا آرم تجاری شرکت پژو علامت شیر است که سمبل قدرت و ریاست است و نوعی حس خوب در خصوص این محصول را منتقل می کند. این نوع لوگو می تواند شامل یک نماد قابلتشخیص از دنیای واقعی باشد و یا این که فانتزی و غیرواقعی باشد. و در برخی موارد، خود به تنهایی آرم و لوگوی یک سازمان است و در برخی موارد نیز در کنار آرم و لوگو قرار می گیرد.
مقدمات طراحی یک آرم و لوگو مناسب
۱ – لوگوی مناسب باید بتواند در اولین نگاه در ذهن مخاطب باقی بماند وباید مخاطب بتواند با آرم و لوگوی سازمان ارتباط برقرار کند و آن را بفهمد.
۲ – در لوگو باید از رنگ بندی مناسب استفاده کرد. و طرح و رنگ لوگو باید فوراً حسی را در مخاطب برانگیزد، تا مخاطب در خصوص ماهیت کسبوکار سازمان، دریافتی درونی داشته باشد.
۳ – لوگو و آرم یک برند می تواند به شکل های مختلف گرد، بیضی، عمودی و افقی طراحی شود؛ اما به طور کلی آن چه مطلوب تر و جا افتاده تر است، طراحی آرم و لوگو به صورت افقی و به طور تقریبی دو و یک چهارم واحد عرض – و یک واحد ارتفاع می باشد مثلا ۵/۴ سانتری متر در ۲ سانتی متر.
۴ – باید ضمن بررسی آرم و لوگو رقبا، لوگویی را انتخاب کرد که نسبت به رقیبان نقطه تمایز داشته باشد.
۵ – لوگو باید بیانگر حرفهای بودن، قابلیت اعتماد و اطمینان و موفقیتهای پیرامون کسبوکار شرکت باشد. همچنین آرم و لوگو باید انسجام و وحدت لازم را داشته باشد و تمامی بخشها و اجزای آن به هم پیوسته باشند.
۶ – اگر در کنار آرم، فونت به کار می رود باید فونت مناسب باشد و تداعی مناسب را ایجاد نماید. برای مثال، فونتی که برای یک شرکت آسانسور به کار می رود باید از فونت یک برند اسباب بازی متفاوت باشد.
۷ – لوگو باید توسط یک طراح حرفه ای و با توجه به تحقیقات و اصول اولیه و با نگاه به رنگ و طرح رقبا طراحی شود و نه آن که توسط مدیر، اتود زده شود و توسط یک فتوشاپ کار، اجرا گردد.
۸ – لوگو باید بتواند در سطوح مختلف به صورت های متفاوت استفاده گردد. مثلا استفاده از آن در ست اداری، مهر، تابلوی تبلیغاتی و محیطی، سطوح برجسته، هدایای تبلیغاتی و… به بهترین نحو امکان پذیر باشد و در آن تغییری ایجاد نگردد.
کارکردهای آرم و لوگوی حرفه ای
اگر در طراحی آرم و لوگو، رنگ سازمانی، فونت سازمانی از اصول علمی و تحقیقات و پژوهش های لازم تبعیت شود و مراحل فوق الذکر رعایت گردد، کارکردهای فراوانی خواهد داشت از جمله:
برند دوست داشتنی تر می شود.
تصویر برند در ذهن مخاطب شفاف تر می گردد.
برند مدرن تر و مرتبط تر نشان داده خواهد شد.
انجام امور تبلیغاتی و روابط عمومی با سهولت بیشتری صورت خواهد پذیرفت.
برندینگ سازمان و احساس خوب مشتری از سازمان بیش از دیگران خواهد بود.
با آرم و لوگوی مناسب، برجسته سازی، تمایز با رقبا و افزایش سهم برند از بازار می تواند بیشتر باشد.
اما در هر حال، اگر سازمان شما از قبل دارای آرم و لوگویی هست و خودتان و مخاطب نتوانسته اید با آن ارتباط برقرار کنید، لازم است که در اسرع وقت نسبت به تغییر هویت بصری برند و ری برندینگ اقدام نمایید و پیشرو بودن و تغییر پذیر بودن خود را به مخاطب القا نمایید.
لازم به ذکر می باشد که این نوشته با استفاده از منابع ذیل به رشته تحریر درآمده است:
((راهنمای انتخاب یک نام موفق))، لیزا دانی مریام، ترجمه: آتنا مقدم، انتشارات سیته، چاپ اول ۱۳۹۳٫
((راز پرواز نام های تجاری))، فرشاد به آبادی، انتشارات کارآفرین برتر، چاپ اول ۱۳۸۸٫
((تبلیغات و فرهنگ))، عیسی کشاورز، انتشارات سیته، چاپ سوم ۱۳۹۳٫
((اصول و فنون تبلیغات))، علی فروزفر، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ دوم ۱۳۸۸٫
www.iranmct.com
www.qmpbranding.com
www.nazemzade.com/old
www.noyasystem.com
www.blog.swtabriz.com
www.modir.tv
www.myindustry.ir
نویسنده: سید علی ناظم زاده – کارشناس ارشد تبلیغات و برندینگ / دانشجوی دکترای مدیریت کسب و کار